Aşağıda bu tür dolandırıcılıkların detaylarını, örneklerini ve nasıl çalıştıklarını bulabilirsin:
🧠 Deepfake Nedir?
"Deepfake", "deep learning" (derin öğrenme) ve "fake" (sahte) kelimelerinden türetilmiştir. Yüz tanıma, ses modelleme ve video sentezi teknolojileri kullanılarak bir kişinin görüntüsü ve/veya sesi birebir taklit edilir. Bu teknoloji, masum eğlenceden propaganda ve dolandırıcılığa kadar pek çok amaç için kullanılabiliyor.
🎯 Deepfake Dolandırıcılıklar Nasıl Yapılıyor?
1. Ses Klonlama (Voice Cloning)
-
Sadece birkaç saniyelik ses örneğiyle (örneğin sosyal medyadan alınan bir video veya sesli mesaj) bir kişinin sesi birebir taklit edilebiliyor.
-
Bu klonlanmış sesle bir aile üyesi veya iş arkadaşı gibi davranılarak:
-
“Acil para lazım” numaraları çevriliyor.
-
Banka hesabı bilgileri veya doğrulama kodları isteniyor.
-
Şirket içi işlemler yönlendiriliyor (örneğin muhasebeye para transferi emri).
-
🔹 Örnek: ABD'de bir anne, “oğlunun” sesini duyarak bir fidyeciye 5.000 dolar göndermek üzereyken polis tarafından uyarıldı. Oğlunun sesi aslında yapay zekâ ile üretilmişti.
2. Video Deepfake (Görüntü Taklidi)
-
Kamuya açık bir videodan alınan görüntüler, dudak hareketleriyle senkronize edilmiş yeni bir konuşmayla birleştirilerek kişi sanki hiç söylemediği şeyleri söylüyormuş gibi gösterilebilir.
-
Özellikle ünlüler, şirket yöneticileri, yatırım uzmanları gibi kişilerin videoları bu şekilde manipüle edilerek sahte reklamlar ve yatırım çağrıları oluşturuluyor.
🔹 Örnek: 2024’te Anthony Bolton (ünlü yatırımcı) deepfake videosu ile kripto yatırım reklamlarında kullanıldı. Bu videolar YouTube’da binlerce kişiye ulaştı.
3. Video Konferans Dolandırıcılığı (Live Deepfake / Real-time Zoom Sahtekarlığı)
-
Canlı Zoom toplantısında bir yöneticinin yüzü ve sesi gerçek zamanlı olarak taklit edilerek toplantı katılımcılarına emirler verilebiliyor.
-
Bu teknoloji, özellikle Çin ve Hong Kong’daki dolandırıcılarda tespit edildi. Bir şirkete ait yaklaşık 30 milyon dolarlık para transferi bu yöntemle yapıldı.
🧨 Neden Bu Kadar Tehlikeli?
-
İnsanlar gözlerine ve kulaklarına güvenir. Görsel-işitsel içeriğe "kanıt" muamelesi yapılır.
-
Sosyal medyada ses ve görüntü kayıtlarının kolayca elde edilebilir olması, kişisel hedeflemeyi kolaylaştırır.
-
Geleneksel dolandırıcılık yöntemlerinden daha ikna edicidir.
-
Sadece bireyler değil, şirketler, bankalar ve kamu kurumları da hedef alınmaktadır.
🛡️ Nasıl Korunulur?
| Önlem | Açıklama |
|---|---|
| Ses ve görüntü verilerini sınırla | Herkese açık video ve ses paylaşımını azalt. Özellikle çocukların ve yaşlıların seslerini sosyal medyada paylaşmak risklidir. |
| Gizlilik ayarlarını gözden geçir | Sosyal medya hesaplarını “sadece arkadaşlar” görünümüne al. |
| Görüntülü doğrulama iste | Şüpheli taleplerde, kişinin yüzünü canlı ve doğal olarak görmeden işlem yapma. |
| Güvenli kelime/şifre belirle | Aile veya iş gruplarında sadece sizin bildiğiniz bir kod kelime belirleyin. |
| Şirketlerde çift onay sistemleri | Para transferleri veya hassas bilgiler için ikinci onay mekanizması kurun. |
| Deepfake tespiti için yazılımlar kullanın | Büyük şirketler için YZ destekli deepfake analiz araçları mevcuttur. (Örn: Deepware, Sensity AI) |
📉 Uzun Vadeli Tehlikeler
-
Siyasi manipülasyon: Seçim dönemlerinde liderlerin sahte videolarla karalanması.
-
Toplumsal kargaşa: Sahte açıklamalarla panik yaratılması.
-
İtibar suikastı: Bireylerin özel yaşamlarının ifşası gibi gösterilmesi.
0 Comments: