Veri kaybı, en deneyimli kullanıcılar için bile kaçınılmaz olabilir. Yanlışlıkla silinen dosyalar, bozulan sistem güncellemeleri, root veya jailbreak işlemleri sırasında oluşan hata kaynaklı veri kayıpları… Bunların hepsi artık geri döndürülebilir.
Bu yazıda, ileri düzey kullanıcılar için mobil cihazlardan veri kurtarmanın püf noktalarını ve profesyonel araçlarını paylaşıyoruz.
🧠 Önce Temel: Silinen Veri Nereye Gider?
Mobil işletim sistemleri (Android/iOS) bir dosyayı sildiğinizde genellikle:
-
Dosyanın fiziksel olarak bulunduğu alanı “boş” olarak işaretler
-
Ancak üzerine yeni veri yazılana kadar o veri fiziksel olarak hâlâ mevcuttur
-
Bu nedenle veri kurtarma araçları, bu boş alanlardan dosya parçalarını okuyarak geri kazanmaya çalışır
Uyarı: Bu süreçte cihaza yeni veri yazmak, kurtarma şansını ciddi oranda düşürür. İlk adım: Kullanımı durdurmak.
📱 ANDROID: Derinlemesine Kurtarma Yöntemleri
🔹 1. Root Erişimi Gerekli mi?
Bazı veri kurtarma yazılımları root erişimi olmadan sadece yüzeysel tarama yapabilir. Örneğin:
-
Silinen SMS, WhatsApp mesajları, sistem dosyaları için mutlaka root gerekir
-
Root sonrası
/data/dizinine tam erişim sağlanabilir
Not: Root işlemi veri kurtarma için güçlü avantajlar sunsa da, cihaz garantisini geçersiz kılabilir.
🔹 2. En İyi Android Kurtarma Araçları
| Araç | Açıklama |
|---|---|
| DiskDigger Pro (root) | Fotoğraf ve video kurtarmada yüksek başarı oranı |
| Dr.Fone – Data Recovery | USB üzerinden çalışan, SMS, çağrı kayıtları dahil çok yönlü kurtarma |
| ADB (Android Debug Bridge) | Cihaza terminal erişimiyle veri çıkarımı (örneğin: adb pull /data/data) |
| Photorec (via TWRP) | Bellek imajından ham veri kurtarımı yapılabilir |
| Autopsy & Sleuth Kit | Gelişmiş adli analiz için disk imajı üzerinde çalışır |
🔧 Ekstra Teknik: Bellek Görüntüsü (Image Dump) Almak
-
TWRP yüklü bir cihazdan
ddkomutu ile tam bellek görüntüsü alınabilir: -
Bu imaj, Linux üzerinde
Photorec,ForemostveyaAutopsygibi araçlarla analiz edilebilir
Bu yöntem ile sadece silinmiş veriler değil, önceden formatlanmış ya da bozulmuş dosya sistemleri bile kurtarılabilir.
🍏 iOS: Kapalı Sistemde Kurtarma Stratejileri
Apple cihazları, veri kurtarma açısından daha fazla kısıtlamaya sahiptir. Ancak bazı özel yöntemler hâlâ işe yarayabilir:
🔹 iOS Veri Kurtarma Araçları
| Araç | Açıklama |
|---|---|
| iMobie PhoneRescue | iTunes/iCloud yedeği analiz ederek eksik verileri çıkarabilir |
| iMyFone D-Back | WhatsApp dahil çoğu uygulama verisini kurtarabilir |
| ElcomSoft iOS Forensic Toolkit | Jailbreak yapılmış cihazlar için en gelişmiş kurtarma (adli analiz odaklı) |
| Cellebrite UFED (adli kullanımda özel lisansla) | Derin sistem erişimi sağlar (kamuya açık değildir) |
📦 iTunes & iCloud Yedeklerinden Veri Çekme
-
Şifreli olmayan iTunes yedekleri
iExplorer,iBackup Viewergibi araçlarla analiz edilebilir -
iCloud'daki yedekleri çekmek için çoğu araç Apple kimliği ile giriş yapmanızı ister
🧩 Profesyonel Kurtarma Süreci Önerisi
-
Veri kaybı anında cihazı uçak moduna alın, yeni veri yazmayın
-
Root veya jailbreak yapılacaksa mümkünse veri yedekleme sonrası yapılmalı
-
Kurtarma öncesi bellek görüntüsü (imaj) alın
-
Kurtarma araçları ile farklı algoritmalar deneyin (örneğin: JPEG header kurtarma, dosya sistem tabanlı tarama)
-
Verileri farklı bir cihaza çıkarın, orijinal medyayı değiştirmeyin
⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
SSD ve eMMC belleklerde silinen veri hızlı kaybolabilir, bu yüzden hızlı müdahale şarttır
-
Dosya kurtarıldı diye dosyanın tamamen sağlam olduğu varsayılmaz, içeriği test edilmelidir
-
Kurtarma yazılımlarının bazıları cihazınıza zarar verebileceği için güvenilir olmayan kaynaklardan indirilmemelidir
🧠 Veri Kaybı Kader Değil, Bilgi Meselesi
İleri seviye kullanıcılar için mobil veri kurtarma, yalnızca “kurtarma yazılımı çalıştırmak” değildir.
Bu süreç, cihazın mimarisini anlamak, sistem erişimini güvenli biçimde elde etmek ve en uygun yöntemi seçmekle ilgilidir.
Veri kaybını önlemenin en iyi yolu her zaman yedek almaktır.
Ama kayıplar yaşandığında, bu rehber seni geri dönüş yolunda donanımlı kılar.

0 Comments: